انتشار «ژیل دولوز»، «ژاک لکان» و «رفتارگرایی و کارکردگرایی» از مجموعه «دانشنامه فلسفه استنفورد»
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، انتشارات ققنوس،
سه مجلد جدید از مجموعه «دانشنامه فلسفه استنفورد» را منتشر کرده است. «ژاک
لکان»، «رفتارگرایی و کارکردگرایی» و «ژیل دولوز»، سه عنوان این مجلدات
است.
در بخشی از پیشگفتار مسعود علیا ــ دبیر این مجموعه ــ می‌خوانیم: «بسیاری
از کسانی‌که در ایران به نحوی از انحا کار فلسفی می‌کنند و با فضای مجازی
اینترنت نیز بیگانه نیستند نام دانشنامه فلسفه استنفورد را
شنیده‌اند و چه بسا از این مجموعه کم‌نظیر بهره نیز برده باشند. این
دانشنامه حاصل طرح نیکویی است که اجرای آن در سال 1995 در دانشگاه استنفورد
آغاز شد و همچنان ادامه دارد.» (ص 7)
«ژاک لکان»
«ژاک لکان» نوشته اِیدریَن جانستون است و هیمن برین آن را ترجمه کرده است.
در درآمد کوتاه نویسنده بر این کتاب می‌خوانیم: «ژاک لکان (13 آوریل 1901
ــ 9 سپتامبر 1981) چهره‌ای برجسته در حیات روشنفکری پاریسی طی سال‌های
بسیاری از قرن بیستم بود. او که گاهی «فروید فرانسوی» خوانده می‌شود شخصیت
مهمی در تاریخ روانکاوی است. آموزه‌ها و نوشته‌هایش اهمیت کشف ناخودآگاه به
دست فروید را، هم در ساحت نظری و عملی خودروانکاوی و هم در ارتباط با طیف
وسیعی از سایر رشته‌ها می‌کاوند. کار لکان خصوصاً برای علاقه‌مندان به
ابعاد فلسفی اندیشه فروید بسیار ارزشمند است. طی پنجاه و چند سال اخیر
ایده‌های لکانی، در برخوردهای گوناگون با مسائل روانکاوانه خصوصا در
حلقه‌های فلسفه قاره‌ای، محوریت یافته‌اند.» (ص 12)
جانستون کتاب «ژاک لکان» را در دو بخش تنظیم کرده است. «مرور تاریخی» و «مفاهیم بنیادین» دو بخش این کتاب‌اند.
نویسنده در بخش نخست این کتاب، زندگی، تحصیلات و سیر فکری لکان را بررسی
می‌کند و در بخش دوم با عنوان «مفاهیم بنیادین» به تشریح «نظریه ساحت‌ها»،
«مرحله آینگی، اگو و سوژه» و «دیگربودگی، عقده اودیپ و جنسیت‌یابی»
می‌پردازد. «اقتصاد لیبیدویی» از منظر لکان دیگر مبحث این بخش است.
این مجلد از دانشنامه فلسفه استنفورد، با «کتابنامه»، «واژه‌نامه انگلیسی به فارسی» و «نمایه» به پایان می‌رسد.
نشر ققنوس کتاب «ژاک لکان» را در 82 صفحه، شمارگان هزار و 650 نسخه به بهای 5 هزار تومان منتشر کرده است.
«رفتارگرایی و کارکردگرایی»
«رفتارگرایی و کارکردگرایی» عنوانی دیگر از مجموعه «دانشنامه فلسفه
استنفورد» است. این کتاب را جورج گراهام و جنت لوین نوشته‌اند و یاسر
پوراسماعیل به فارسی ترجمه کرده است.
در درآمد کتاب می‌خوانیم: «گاهی گفته شده است که رفتار، کاری است که
اندامواره‌ها انجام می‌دهند. رفتارگرایی بر این فرض بنیان نهاده شده و هدف
آن پیشبرد مطالعه علمی رفتار است. در این مدخل انواع مختلف رفتارگرایی را
ملاحظه می‌کنم؛ دلایلی را در تأیید رفتارگرا بودن مرور می‌کنم؛ به ملاحظه
نقش‌های رفتارگرایی در مطالعه رفتار می‌پردازم؛ و توجه خاصی به آنچه
«رفتارگرایی افراطی» ب. ف. اسکینر (1904 ــ 1990) خوانده می‌شود مبذول
می‌کنم. به اسکینر توجه خاصی خواهم کرد زیرا او رفتارگرایی است که بیش از
همه مورد توجه فیلسوفان، دانشمندان همقطارش و عموم مردم بوده است.» (ص 13)
کتاب حاضر در دو بخش تالیف شده است. بخش نخست «رفتارگرایی» نام دارد. بخش
دوم نیز «کارکردگرایی» و مباحث مربوط به آن را بررسی می‌کند.
نویسندگان، در بخش نخست این کتاب، به تعریف رفتارگرایی پرداخته و در ادامه، سه نوع رفتارگرایی را برای خوانندگان تشریح کرده‌اند.
خوانندگان در ادامه مطالعه خود در بخش نخست، عناوینی را چون «ریشه‌های
رفتارگرایی»، «محبوبیت رفتارگرایی»، «چرا رفتارگرا باشیم؟»، «جهان‌بینی
اجتماعی اسکینر» و «چرا ضد رفتارگرا باشیم؟» مطالعه می‌کنند. بخش نخست با
نتیجه‌گیری به پایان می‌رسد. در بخش دوم کتاب نیز که عنوان «کارکردگرایی»
دارد، با تعریف کارکردگرایی، پیشینه‌های کارکردگرایی و انواع آن آشنا
می‌شوند.
«برساختن نظریه‌های کارکردی معقول»، «اعتراضاتی به کارکردگرایی» و «آینده کارکردگرایی» از دیگر مباحث مطرح‌شده در کتاب است.
کتاب حاضر با کتابنامه، واژه‌نامه انگلیسی به فارسی و نمایه پایان می‌یابد.
کتاب «رفتارگرایی و کارکردگرایی» در 168 صفحه، شمارگان هزار و 650 نسخه،
به بهای 9 هزار و 500 تومان به همت نشر ققنوس منتشر شده است.
«ژیل دولوز»
«ژیل دولوز» ــ دیگر کتاب نوانتشار مجموعه «دانشنامه فلسفه استنفورد» ــ
نوشته دانیل اسمیت و جان پروتوی با ترجمه سید محمدجواد سیدی است.
در بخشی از درآمد این کتاب به قلم دانیل اسمیت و جان پروتوی می‌خوانیم: «از
جنبه‌های درخور اندیشه دولوز، رد کردن تصور هایدگریِ «پایان متافیزیک»
است. دولوز زمانی در مصاحبه‌ای چنین ارزیابی‌ای از خود به دست داد: «من
خودم را متافیزیسینی محض می‌دانم. ... برگسون می‌گوید که علم مدرن متافیزیک
خویش را نیافته است. متافیزیکی که بدان محتاج است، همین متافیزیک است.
همین متافیزیک است که مورد علاقه من است.» (ص 12)
«زندگی و آثار»، «خوانش‌های دولوز از دیگر فلاسفه» و «فلسفه تفاوت» از جمله
بخش‌های این کتاب را تشکیل می‌دهند. «همکاری با گتاری»، «دولوز و هنرها» و
نیز «واکنش به تفکر دولوز» از دیگر بخش‌های آن است.
«ژیل دولوز» نیز مانند سایر کتاب‌های «دانشنامه فلسفه استنفورد» با کتابنامه، واژه‌نامه انگلیسی به فارسی و نمایه پایان می‌پذیرد.
نشر ققنوس کتاب «ژیل دولوز» را در 120 صفحه، شمارگان هزار و 650 نسخه، به بهای 7 هزار تومان روانه بازار کتاب‌های فلسفی کرده است.